Gjeli Kosovar

1. Pulat në përgjithësi ka qenë prona familjare në Azinë Jug-lindore 10 000 vjet më parë. Nuk ka paraardhësit e pulave janë në Evropë, as në Kosovë. Për këtë arsye, logjikisht eshte dashur per tu importuar nga dikush edhe në Evropë, si dhe në Kosovë nga Azinë Jug-Lindore.
2. Por, Gjeli Kosovar (kendimgjati) është racë autoktone e Kosovës dhe ajo është përzgjedhur (i krijuar) këtu. Por njerëzit lokale në Kosovë eshte dashur ti krijojnë atë nga diçka (si nga pula e egër. Siç u tha më lart, ate që etërit ishin importuar nga dikush nga Lindja ... Por, kjo nuk do të thotë se Gjeli Kosovar vjen nga Turqia. Paraardhësit e tij ishin raca absolutisht të ndryshme e cila më vonë në Kosovë u kryqezua (breeded) në racë te re - ne ditët e sotme e njohur si "Gjeli Kosovar kendimgjati".
3. Pushtuesit gjithmonë sjellin ushqim me vete (shpesh edhe kafshët shtëpiake). Ata nuk kan qëllim për të ndarë atë me njerëz vendas, ata e sjellin atë vetëm për qëllimin e tyre (të mos jenë të uritur dhe të jetë mjaft e fortë për të luftuar). Kur turqit u terhoqen, logjikisht ato pulat mbeten këtu. Nëse race ishte e mirë, natyrisht, njerëzit lokal kan vazhduar për ti mbajtur ato. Megjithatë, nën kushte të ndryshme dhe (evolucionin) procesin e përzgjedhjes, ata race të vjetër e zhvilluar në racë të re.
Kështu që unë mendoj se është e qartë tani.

Marrë nga "http://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Kosova_Long_Crowing_Roster"

Marrë nga "http://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Kosova_Long_Crowing_Roster
Vazhdimi i tekstit te mesiperm:
Discussion about the origin of the Kosovo Crower
Taking into account the period of time you are referring to, I think that your findings are right. But, I was talking about and I referred to the period of time before the Ottoman Empire.
The most famous populations in the ancient history of the Balkans were the Greeks, Illyrians and Thracians. The Illyrians, as descendants of the Pelasgians, are one of the most ancient inhabitants of the Balkans. The Illyrians developed their culture, language and anthropologic features in their native land, which is the western part of the Balkan Peninsula, according to the ancient writers, who mentioned them in their works. The problem of the Illyrian origin and language, as well as their cultural features, is one of the main goals of the illyrology. Various points of view that occurred regarding this issue are divided into two main theories: The theory which considers the Illyrians as indigenous inhabitants of the Balkans and the theory which considers the Illyrians as denizen in the Balkans. There are discrepancies among the theories that consider the Illyrians as denizen into the Balkan Peninsula, as regards the country they came from, as well as the time of their arrival. Archeological discoveries after World War II prove the autochthonism of the Illyrians. Numerous theories also explain the Illyrian culture, comparing it with different European and world cultures. The origin of the Illyrians is also reflected in the description of their cults, which is closely related to their movements. The Illyrians developed their social and artistic culture in their ethnic territories. The Illyrian art in the early Iron Age is represented in various figures of animals and is characterized by its decorative style, combined with geometric motifs. The prehistoric Illyrian art is mainly featured by mud or bronze animal or birds’ images, which represented their religious cults. The cult was like a religious service containing a mystical ceremony in honor of a deity. Many cults are expressed by different motives that decorated special objects, which graphically symbolized birds, snakes, the sun etc. The Illyrian cult of the sun was very important. This Illyrian cult was also expressed through various pendants in birds’ shapes. One of very important Illyrian cults was undoubtedly the cult of birds, which appears in many symbolic figures. This indicates that birds have played an important role in Illyrian symbolism. The birds that are most frequently found in the Illyrian ruins so far are the eagle and the dove. The cult of these birds is documented by archaeological resources and writings. However, neither material resources nor the writings are sufficient enough to enable a clear picture of these cults in all Illyrian areas. The symbol of birds is undoubtedly one of the first symbols that man has used to describe religious cults. The large number of them tells us that these symbols existed in parallel with other cults and symbols. This is yet another proof that birds have lived among the people since ancient times. According to further presentations of birds, it is clear that this animal had a significant role in the Illyrian religion. Although there are many images of birds, they are not sufficient for recognizing the cult of bird. This fact, however, must not make us conclude that the Illyrians did not know the cult of birds, respectively the eagle and the dove, as well as the rooster and the hen. The written resources of recent periods are very important, because they describe some important features of the Illyrian cult, which were impossible to be obtained only from archaeological material.
According to church resources the most important birds were the eagle and the dove called the Illyrian angel. The eagle remained a national symbol, whereas the Illyrian Angel (Columba Ilyrica) remained a living legend. Colors that dominated in the ancient Illyrian cults were red and black. The Illyrian dove (columba illyrica) and the Illyrian insect (stictoleptura cordigera illyrica), as well as the Albanian national flag are in the same colors. Thus, it is not a coincidence that the Kosovo Crower is in these two colors, which are not found anywhere else.
Point 3 of your finding sounds logical, but is not justified as far as the Kosovo Crower is concerned. I don’t agree with you, because I think that if this breed was brought by Ottomans or other invaders, it would survive in other countries as well (not only in Kosovo) ..
On this aspect, I strongly object to this theory, because it is not founded and I hope that you will also agree with the aforementioned arguments.

Perkthimi shqip:
Diskutim rreth origjinës së Gjelit Kosovar
Konstatimet e juaja janë të drejta per periudhen në të cilën referoheni por e ju po flisni per një periudhë tjetër, kurse unë po flas për dhe po i referohem për atë periudhë që ajo daton para kohës së perandorisë otomane.
Popujt që u bënë më të njohur në historinë e lashtë të ballkanit janë grekët, ilirët dhe trakët. Ilirët, si trashëgimtarë të pellazgëve, ilirët janë ndër banorët më të lashtë të gadishulit ballkanik. Kulturën, gjuhën dhe tiparet antropogjike ilirët i formuan në vendin e tyre, në pjesën perëndimore të gadishullit të ballkanit, aty ku shkrimtarët antikë i përmendin në veprat e tyre. Problemi i prejardhjes ilirëve me veçoritë e tij gjuhësore e kulturore, ka përbërë një nga synimet më kryesore të ilirologjisë. Rreth këtij problemi janë shfaqur pikëpamje të ndryshme të cilat ndahen në dy teori kryesore: Teoria e cila ilirët i konsideron si banor autokton të ballkanit dhe Teoria e cila ilirët i konsideron si të ardhur në ballkan. Në mesin e teorive që i quajnë ilirët të ardhur në gadishullin ballkanik, ka mospërputhje si përsa i takon vendit nga vijnë, ashtu edhe kohës së ardhjes së tyre. Zbulimet arkiologjike të pas luftës së dytë botërore e vërtetojn autoktonitetin e ilirëve. Teori të shumta pasqyrohen edhe në spjegimin e kulturës ilire, duke e krahasuar me kultura të ndryshme evropiane dhe botërore. Çështja e preardhjes së ilirëve është e reflektuar edhe në përshkrimin e kulteve të tyre, ku gjithashtu është e lidhur ngushtë me lëvizjet apo moslëvizjet e tyre popullore. Kulturën shoqërore dhe artistike, ilirët e zhvilluan në trojet etyre etnike. Arti ilir në periudhën e hershme të hekurit karakterizohet me stilin e tij dekorativ. arti figurativ në iliri u zhvillua më vonë; atë e shohim të përfaqësuar në figura të ndryshe kafshësh të trajtuara në mënyrë të stilizuar si dhe në objekte të tjera, si art dekorativ i ndërthurur me motive gjeometrike. Arti figurativ ilir parahistorik kufizohej kryesisht në punimin me baltë ose në bronz të figurave të kafshëve, të shpendëve të cilët kishin të bëjnë me kultet fetare. Kulti ishte si një shërbesë fetare për nder të një hyjnie që në vehte përmbante ceremoni mistike që bëhet për këtë qëllim. Gjurmët e shumta të kulteve shprehen përmes motiveve të ndryshme, që zbukuronin objektet e veçanta dhe që në mënyrë grafike simbolizonin shpendët, gjarpërin, diellin e të tjera. Kulti ilir i diellit ishte shumë i rëndësishëm. Ky kult diellor tek ilirët shprehej dhe përmes varëseve të ndryshme në formë shpendëve. Një ndër kultet shumë të rendësishëm në jetën ilire ishte ishte pa dyshim kulti i shpendëve i cili paraqitet në shumë figura simbolike të kulturës materiale. Nga kjo del se shpendët kan luajtur një rol të rëndësishëm në simbolikën ilire. Ndër shpendët që më së shpeshi i gjejmë në gërmadhat ilire të njohura deri më tani jan shqiponja dhe pëllumbi. Kulti i këtyre shpendëve është dokumentuar me burime arkeologjike dhe ato të shkruara. Mirëpo, as burimet materiale e as ato të shkruara nuk janë të mjaftueshme për të pasur një pasqyrë të qartë mbi të gjitha aspektet e këtyre kulteve në të gjitha viset ilire. Shpendët si simbole i gjejm shumë heret dhe pa dyshim se jan ndër simbolet e para që njeriu i ka përdorur për përshkrimin e kulteve të besimit fetar. Numri i madhë i paraqitjeve të shpendëve flet për atë që këto simbole kanë ekzistuar në mënyr paralele me kultet dhe simbolet tjera. Kjo është edhe një dëshmi se shpendët kan jetuar në mesin e njerëzve që nga kohët e lashta. Sipas këtyre paraqitjeve të shumta të shpendëve të cilat disa do të shohim më tej, kanë pasur pa dyshim domethënie simbolike, është e qartë se kjo kafshë në religjionin dhe simbolikën e ilirëve ka pasur rol shumë të theksuar. Edhe pse figurat e shpendëve jan të shumta ato nuk mjaftojn për njohjen e kultit të shpendëve. Ky fakt, ndërkaq, nuk guxon të na shtie drejt përfundimit që ilirët nuk e kanë njohur kultin e shpendëve përkatësishtë të shqiponjës dhe pëllumbit të tyre, pra e dhe të Gjelave-pulave. Edhe burimet e shkruara në periudhat e më vonëshme kanë rëndësi të jashtëzakonshme për arsye se bëjnë të mundur që për kultin e shpendëve te ilirët të njohim disa veçori të rëndësishme të cilat nuk do të mund t'i nxirrnim vetëm nga materiali arkeologjik. Sipas burimeve kishtare shpendët më të rëndësishëm ishin shqiponja dhe pëllumbi ilir i quajtur nga ilirë engjëllesha ilire. Shqiponja mbeti një simbol kombëtar, kurse pëllumbi ilir (Columba Ilyrica) mbeti një legjend e gjallë. Ngjyrat dominuese tek ilirët ka qen ajo e kuqe dhe e zezë. Ngjyrat e kuqe dhe e zezë pa dyshim daton që nga periudha e vjetër e kulteve ilire. Të pajisuar me këtë ngjyrë sotë i gjejmë pëllumbin ilir (columba illyrica) dhe insektin ilir (stictoleptura cordigera illyrica) dhe pikëriaht me të njejtën ngjyrë është edhe flamuri kombëtar shqipëtar, pra nuk eshte rastesi qe edhe Gjeli Kosovar i ka keto dy ngjyra, dhe si i tille nuk gjendet askund tjeter.
Pika e 3 e konstatimit tuaj, e ka logjikën e shëndoshë, por të pa argumentuar sa i përket racës së Gjelit Kosovar.Nuk pajtohem me juve, sepse si është e mundur që nëse janë sjell nga pushtues të ndryshëm apo otoman, pra kjo racë të mbijetoj vetëm në Kosovë, e jo edhe në vendet të tjera, që kanë qenë nën okupim otoman apo tjetër okupues..
Nga ky apekt e mbroj fuqishëm, dhe e kundërshtoj këtë teori, sepse nuk eshtë e bazuar, e shpresoj se me gjuhen e argumenteve të mësipërme pajtoheni edhe ju rreth këtij konstatimi.

Wikipedia is based on the facts. Illyrians may keep many animals, but it do not needs to mean that the same animals (or directs offsprings) still live on the territory originaly inhabited by Illyrians. Just another example: in Serbia there are some autohtonous chicken breeds which are not originaly from native Serbian stock, but they were based on the animals imported from other parts of Europe around 1900 and in Serbia hybridised with local stock. Altough, it is currently considered as native Serbian breeds, the source of the breed was imported from abroad. The same case is also many other European chicken breed e.g. in Slovakia, Czechia, Sweden etc.
Point 3 of your finding sounds logical, but is not justified as far as the Kosovo longcrower is concerned. I don’t agree with you, because I think that if this breed was brought by Ottomans or other invaders, it would survive in other countries as well (not only in Kosovo).
I did not tell that Kosova Long Crowing Rooster was imported by somebody. I have told, that ancestors (absolutely different kind of breed) was imported, and later upon those breed was selected (developed) a new breed called Kosova Long Crowing Rooster.
Due to this reason, it CAN NOT survived in other countries as it has been developed in Kosovo. In other countries might be developed other kinds of breeds based on the same source imported by Ottoman Turks, however, this breed (if exists) must looks differently, because there are another environmental conditions and another breeders which has developed the breed under another direction... However, during ages, these breeds could extinct... Many old European breed exctinct during ages due to lack of interest by breeders. Some of them survived, but are extremely endangered or are not the pure stock but hybrids with other imported breed (e.g. Icelandic chickens). — Preceding unsigned comment added by Kprwiki (talk • contribs) 12:22, 22 February 2011 (UTC)
Retrieved from "http://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Kosova_Long_Crowing_Roster"

Perkthimi:
Wikipedia bazohet në fakte.Ilirët ndoshta kanë mbajtur shumë shtazë, por nuk nënkuptohet që ato shtazët e njëjta janë direkt pasardhës, dhe ende gjallë në teritoret e banuara nga Ilirët.Edhe një shembull tjetër: Në sërbi janë disa raca autoktone të cilat nuk janë origjinale dhe autoktone, por ato janë të bazuara në shtazët e importuara nga pjesët tjera të Europës rreth viteve 1900, dhe në Sërbi janë hibridizuar me shtazët lokale.
Megjithate, aktualisht konsiderohen si raca vendore Sërbe,por origjina e racës është e importuar nga jashtë.Rastet e ngjajshme janë edhe te rastet e racave të shumta në vendet europiane, si për shembull në Sllovaki,Çeki, Suedi etj.
Pika e 3 e konstatimit tuaj, e ka logjikën e shëndoshë, por të pa argumentuar sa i përket racës së Gjelit Kosovar.Nuk pajtohem me juve, sepse si është e mundur që nëse janë sjell nga pushtues të ndryshëm apo otoman, pra kjo racë të mbijetoj vetëm në Kosovë, e jo edhe në vendet të tjera, që kanë qenë nën okupim otoman apo tjetër okupues..
Unë nuk thashë se Gjeli Kosovar është importuar nga dikush.Unë kam thënë se pushtuesit (absolutisht raca të ndryshme) janë importuar, dhe më vonë këto raca janë selektuar dhe zhvilluar në racë të re e quajtur Gjeli Kosovar Këndimgjatë.
Duke u bazuar në këtë arsye, kjo nuk ka mundur të egzistoj në vende të tjera, por kjo është zhvilluar në Kosovë.Në vende tjera janë zhvilluar raca të tjera duke u bazuar në të njëjtën origjinë të importuar nga otomanët,megjithate kjo racë (nëse egziston) duhet të duket më ndryshe, sepse ketu ka kushte të tjera, tjetër ambient rrethues, dhe kushte të tjera dhe kultivues të cilët e kanë zhvilluar racën me udhëzime të tjera. Me vjetrimin e tyre, këto raca mund të zhduken.Shumë raca të vjetra Europiane janë zhdukur gjatë vjetërsimit të tyre si rezultat i mos interesimit të kultivuesve. Disa nga ato kanë mbijetuar, por janë ektrem të rrezikuara, apo nuk janë origjinale, por janë hibryd me racat të tjera të importuara (Pulat e Islandës).